فن خودرو نقش اساسی و مهمی در عملکرد موتور دارد چرا که هوا را توسط رادیاتور میکِشد و گرمای بیش از حد موتور را کاهش میدهد. در واقع وظیفۀ فن این است که دمای مناسب و بهینه را برای موتور فراهم نماید. فن رادیاتور یکی از قطعات ضروری سیستم خنککننده خودرو به شمار میرود و ممکن است بر اثر عوامل گوناگونی دچار مشکل و خرابی شود.
گاهی اوقات ممکن است پس از خاموش کردن موتور خودرو، فن ماشین همچنان روشن بماندکه عوامل متعددی موجب یکسره شدن فن خودرو میشوند. اگر فن ماشین عملکرد ناقصی داشته باشد و بهصورت مداوم کار کند، باید برای برطرف کردن مشکل یکسره کار کردن آن اقدام کنید. در این مقاله در مورد دلایل یکسره شدن فن خودرو و راههای تعمیر آن مطالب کاربردی خدمت شما بیان میشود؛ بنابراین اگر فن خودرو شما نیز بهصورت یکسره کار میکند تا انتهای این مطلب با ما همراه بمانید.
فن رادیاتور چه زمانی شروع به کار میکند؟
زمانی که دمای موتور ماشین به حد خاصی میرسد، فن رادیاتور برای خنک کردن موتور، شروع به کار میکند. در حقیقت، مقدار دمای موتور یا مایع خنککننده تعیین میکند که فن فعال و روشن شود و یا خاموش بماند. وقتی دمای مایع خنککننده یا موتور از 93 درجه سانتیگراد کمتر باشد، فن خاموش میشود. اما هنگامی که دمای موتور یا مایع خنککننده چیزی در حدود 93 تا 110 درجه سانتیگراد باشد، فن رادیاتور شروع به کار میکند.
بهطور معمول بعد از خاموش شدن موتور، 15 تا 20 دقیقه زمان میبرد تا فن خاموش شود. اگر در این مدت فن خاموش نشود و همچنان کار کند، به احتمال زیاد مشکلی وجود دارد و باید علت یکسره کار کردن فن مشخص شود.
دلایل و علت یکسره شدن فن خودرو چیست؟
همانطور که بیان شد عوامل متعددی موجب یکسره کار کردن فن خودرو میشوند. در ادامه به مهمترین دلایل یکسره کار کردن فن خودرو پرداخته می شود:
1. عملکرد نادرست رله فن
وظیفه رله فن این است که در مواقعی که ECU به فنها دستور کار کردن میدهد، برق 12 ولت را به آنها میرساند. خرابی و عدم عملکرد رله فن در اثر داغ شدن، موجب چسبیدن پلاتین آنها به یکدیگر شده و اینگونه فن بهصورت مداوم کار میکند. برای متوجه شدن این موضوع باید دیاگ زده شود تا به شکل تخصصی بخش فن موتور را بررسی کند.
3. خرابی ترموستات
اگر ترموستات خودرو عملکرد درستی نداشته باشد و قفل کند، از گردش آب در سیستم جلوگیری میکند و به همین علت دمای موتور بالا می رود و فن یکسره کار میکند. از جمله نشانههای خرابی ترموستات ماشین میتوان به نشت آب رایادتور از قسمتهای مختلف ماشین، مصرف بیش از اندازه روغن موتور، تغییرات مداوم و نامنظم درجه آمپر، افزایش مصرف سوخت و بالا رفتن بیش از حد مجاز دمای موتور اشاره کرد. مواجه شدن با این علائم نشاندهندۀ خرابی ترموستات است که باید آن را رفع نمود تا اگر مشکل یکسره کار کردن فن ماشین به علت خرابی ترموستات است، برطرف شود.
4. خرابی ECU
تمامی دستورات عملکرد فن و تشخیص زمان شروع به کار فن، بهوسیلۀ ECU صادر میگردد. اگر آی سیهای سیستم فن دچار خرابی و اختلال شده باشند و بهدرستی عمل نکنند، امکان دارد فن عملکرد صحیحی نداشته باشد و به صورت مداوم کار کند.
5. اتصال بدنه علت مداوم کار کردن فن
در برخی از خودروهای وارداتی، اگر اتصال بدنهها بهخوبی صورت نگرفته و شل شده باشند موجب عملکرد نادرست فن و یکسره کار کردن آن میشوند.
6. وجود مشکل در واتر پمپ خودرو
وظیفه واتر پمپ، گردش و پمپاژ آب در سیستم خنککننده خودرو است. عملکرد نادرست واتر پمپ موجب عدم گردش آب در سیستم خنککننده ماشین و بالا رفتن دمای موتور و درنتیجه یکسره کار کردن فن میشود.
2. وجود مشکل در سیمکشی فن
زمانی که سیمکشی و اتصالات فن دچار اختلال شده باشند و سوکتهای ارتباطی ECU به فشنگی آب و فشنگی به اجزای فن، دچار مشکل گردند و ارتباط میان آنها بهدرستی صورت نگیرد، ممکن است موجب یکسره کار کردن فن خودرو شوند. برای اینکه تشخیص دهید مشکل از کدام قسمت است با استفاده از ولتمتر، جریان برق را بررسی کنید. اگر جریان برق بهدرستی صورت نگیرد، سیمکشی فن مشکل دارد.
7. خرابی رادیاتور خودرو
در صورتی که رادیاتور خودرو دچار آسیب شده باشد، فن ماشین خاموش نمیشود. ممکن است رادیاتور ترک خورده باشد و یا شلنگ و لوله رادیاتور دچار ساییدگی و فرسودگی شده باشند. در این صورت فن ماشین خاموش نمیشود و بهصورت یکسره کار میکند.
8. خرابی سنسور دمای خنککننده
از جمله قطعات مهم برای تنظیم دمای موتور در خودروهای پیشرفته، سنسور دمای خنککننده است. این سنسور در سیستم خنککننده داخلی ماشین قرار دارد و وظیفۀ آن خواندن اطلاعات مهم و ضروری مربوط به فشار و دما است. یکی از رایجترین علتهای خاموش نشدن فن خودرو، خرابی سنسورهای دمای مایع خنککننده است.
9. پایین بودن سطح مایع خنککننده
آب رادیاتور یا مایع خنککننده، عنصر مهمی در موتور خودرو بهشمار میرود و موجب عملکرد خوب و کارآمد موتور خودرو میشود. مایع خنککننده از گرمای بیش از اندازهای که به موتور آسیب میرساند، جلوگیری میکند و سبب پخش مؤثرتر گرما میشود. سطح آب رادیاتور در خودرو باید بهصورت منظم بررسی شود تا از اینکه بهطور مداوم شارژ میشود اطمینان پیدا کرد.
اگر سطح مایع خنککننده پایین باشد بدین معنی است که مقداری از آن تبخیر شده یا نشت کرده است، در این صورت موتور بهطور صحیح خنک نمیشود. پایین بودن سطح آب رادیاتور موجب بالاتر رفتن دمای موتور میشود و اینگونه فن رادیاتور بیشتر و دوبرابر کار میکند تا بتواند دمای موتور را تنظیم نماید. به همین دلیل است که پس از خاموش شدن خودرو، فن روشن میماند.
10. وجود نشتی در محفظه بخاری
گاهی وجود نشتی در محفظۀ بخاری موجب افزایش دمای موتور شده و در نتیجه فن خنککننده بهصورت یکسره کار میکند تا دمای موتور را به تعادل برساند.
11. آسیب و خرابی در کلاچ فن
اگر کلاچ فن دچار آسیب شود، فن رادیاتور عملکرد درستی نخواهد داشت. گاهی فنهای کلاچ بر اثر خوردگی و فرسودگی کارایی خود را از دست میدهند. پس یکی از دلایل یکسره کار کردن فن ممکن است خراب شدن کلاچ فن باشد.
رفع مشکل یکسره شدن فن خودرو
برای برطرف کردن مشکل یکسره شدن فن ماشین باید مواردی زیر را بررسی کرد:
- موتور فن باید چک شود: اگر موتور فن دچار خرابی شده است باید آن را تعویض نمود.
- داغ شدن بیش از اندازه موتور کنترل شود: گرمای زیاد موتور میتواند ناشی از مسدود شدن رادیاتور، خرابی پمپ و ترموستات باشد. برای تشخیص اینکه کدام قسمت دچار مشکل شده است حتماً به تعمیرکار باتجربه مراجعه کنید.
- سیمکشی فن را بررسی نمایید: ممکن است سیمکشی فن فرسوده شده باشد و بهدرستی کار نکند. اگر مشکل از سیمکشی است باید نسبت به تعمیر یا تعویض آن اقدام نمود.
- سنسور دما را چک کنید: سنسور دما را تست کنید اگر بهدرستی کار نکرد باید آن را تعویض نمود.
- سوئیچ رله را بررسی نمایید: با آزمایش کردن سوئیچ رله از عملکرد درست آن مطمئن شوید. اگر سوئیچ رله در حالت روشن گیر کرده است باید آن را تعویض کنید.
- سطح مایع خنککننده را چک کنید: سطح آب رادیاتور را بررسی کنید و اطمینان یابید که هیچ مشکل و نشتی در این قسمت وجود ندارد. اگر سطح مایع خنککننده پایین باشد، موتور داغ میشود و فن بهصورت یکسره کار میکند.
- جدا کردن سیم متصل به پایانه منفی باتری ماشین: با جدا کردن سیم متصل به پایانه منفی باتری، فن خاموش میشود. اگر پس از انجام این کار فن همچنان روشن ماند، به احتمال زیاد رله منبع دچار مشکل شده است. در این صورت باید رله منبع تعویض شود.
چگونه فن ماشین که خاموش نمی شود را تعمیر کنیم؟
پس از آنکه مطمئن شدید که فن برای مدت زمان طولانی یکسره کار میکند و خاموش نمیشود، ابتدا برای رفع این مشکل میتوان قسمت منفی کابل باتری خودرو را جدا نمایید. این کار از تخلیه باتری ماشین جلوگیری میکند. پس از آن سطح مایع خنککننده را بررسی کنید و همچنین نشانههای نشتی را مورد بررسی قرار دهید. اگر سطح مایع خنککننده پایین باشد، موتور داغ شده و همین امر موجب روشن شدن فن و یکسره کار کردن آن میشود. برای رفع مشکل فن خودرو، رله فن را نیز چک نمایید و اگر خراب بود آن را با رله فن نو تعویض کنید. از مولتیمتر دیجیتال برای بررسی و چک رله فن استفاده نمایید.
اگر فن رادیاتور خودرو روشن بماند، چه می شود؟
اگر فن ماشین روشن بماند و بهصورت یکسره کار کند، موجب پایین آمدن آمپر و کاهش گرمای موتور میشود که برای موتور ضرر دارد و باعث مشکلات گوناگون در موتور خودرو، قطعات مرتبط با آن و سیستم خنککننده ماشین میشود. یکسره کار کردن فن ماشین برای مدت زمان طولانی میتواند موجب کاهش عمر مفید فن و آسیب رسیدن به آن شود. همچنین مداوم کار کردن فن ممکن است سبب خالی شدن باتری و در نتیجه روشن نشدن خودرو شود.
سخن پایانی
در این مقاله به علتهای یکسره کار کردن فن خودرو پرداخته شد و بیان گردید که فن از جمله قطعات مهم خودرو است که در کارکرد موتور نقش بهسزایی دارد. گاهی فن بهدلایلی به صورت مداوم کار میکند و خاموش نمیشود. سعی بر آن شد که در این مطلب دلایل یکسره کار کردن فن و نحوۀ برطرف کردن این مشکل را برای شما بیان گردد. اگر با وجود راهکارهای بیان شده، مشکل یکسره کار کردن فن خودرو رفع نشد، حتماً به تعمیرکار حرفهای در این زمینه مراجعه کنید، تا مشکل خودروی شما برطرف گردد.
دیدگاهی ثبت نشده است