همه چیز درباره روغن ترمز خودرو + انواع و زمان تعویض

روغن ترمز خودرو چیست و چطور عمل می کند؟

روغن ترمز یک سیال هیدرولیک و یک جزء حیاتی بوده و در سیستم ترمز خودرو استفاده می‌شود. این روغن نیروی وارد شده به پدال ترمز را به لنت‌های ترمز منتقل می‌کند و باعث می‌شود که خودرو به سرعت متوقف شود. روغن ترمز باید غیر قابل تراکم باشد تا بتواند نیروی وارد شده را به طور موثر منتقل کند. همچنین باید نقطه جوش بالایی داشته باشد تا در دماهای بالا تبخیر نشود.

یک توقف به‌موقع، درست و بدون مشکل می‌تواند از آسیب و تصادف جلوگیری کند. به همین دلیل است که روغن ترمز باید به طور منظم بررسی و در صورت نیاز تعویض شود. بررسی و تعویض منظم روغن ترمز به حفظ عملکرد مناسب سیستم ترمز و ایمنی شما کمک می‌کند.

روغن ترمز در یک سیستم ترمز هیدرولیک به شرح زیر عمل می‌کند:

1. راننده پدال ترمز را فشار می‌دهد.
2. این فشار باعث می‌شود که پمپ ترمز، روغن ترمز را در سیستم ترمز پمپ کند.
3. روغن ترمز تحت فشار، به سمت کالیپر ترمز حرکت می‌کند.
4. روغن ترمز تحت فشار، پیستون‌های کالیپر ترمز را می‌فشارد.
5. پیستون‌های کالیپر ترمز، لنت‌های ترمز را به روتور ترمز فشار می‌دهند.
6. لنت‌های ترمز به روتور ترمز فشار می‌آورند و باعث می‌شوند که چرخ خودرو متوقف شود.

انواع روغن ترمز خودرو + استاندارد و نحوه نام‌گذاری

روغن ترمز خودرو بر اساس استاندارد وزارت حمل و نقل ایالات متحده (DOT) طبقه‌بندی می‌شود. این استانداردها نقطه جوش و سایر خواص روغن ترمز را تعیین می‌کنند.

دو نوع اصلی از روغن ترمز خودرو در بازار عرضه می‌شود: روغن ترمز دات 3 و روغن ترمز دات 4. علاوه بر این، روغن‌های ترمز دیگر نیز وجود دارند، اما روغن‌های ترمز دات 3 و دات 4 به عنوان رایج ترین استانداردها در بازار به شمار می‌آیند. در زیر به انواع روغن ترمز خودرو اشاره خواهم کرد.

روغن ترمز بر اساس استاندارد DOT به پنج دسته تقسیم می‌شود:

• روغن ترمز دات 1 (DOT 1): این نوع روغن ترمز نقطه جوش بالایی دارد و برای خودروهای مسابقه‌ای و سایر وسایل نقلیه با عملکرد بالا استفاده می‌شود.
• روغن ترمز دات 2 (DOT 2): این نوع روغن ترمز نقطه جوش کمتری نسبت به DOT 1 دارد و برای خودروهای قدیمی‌تر استفاده می‌شود.
• روغن ترمز دات 3 (DOT 3): این نوع روغن ترمز نقطه جوش متوسطی دارد و برای اکثر خودروهای امروزی استفاده می‌شود.
  1. روغن ترمز دات 3 یکی از استانداردهای متداول در بازار است.
  2. این نوع روغن ترمز مناسب برای خودروهای تجاری و خانگی است.
  3. دارای مقاومت به دمای بالا و مناسب برای شرایط ترمزگیری عادی است.
  4. معمولاً دارای خصوصیات ضد اکسیداسیون مناسبی است.
• روغن ترمز دات 4 (DOT 4): این نوع روغن ترمز نقطه جوش بالاتری نسبت به DOT 3 دارد و برای خودروهای با سیستم ترمز ABS استفاده می‌شود.
  1. روغن ترمز دات 4 مقداری پیشرفته‌تر از روغن ترمز دات 3 محسوب می‌شود.
  2. این نوع روغن ترمز دارای مقاومت به دمای بالا و عملکرد بهتر در شرایط گرمایی است.
  3. به طور خاص برای خودروهایی با سیستم‌های ترمز پیشرفته و عملکرد ترمز بهتر توصیه می‌شود.
  4. دارای خصوصیات ضد اکسیداسیون مناسبی است و در جلوگیری از حباب‌زنی نیز مؤثر است.
• روغن ترمز دات 5 (DOT 5): این نوع روغن ترمز بر پایه سیلیکون است و با سیستم‌های ترمز ABS سازگار نیست.
  1. این نوع روغن ترمز بر پایه سیلیکون است و به عنوان یک آلترناتیو غیر گلیکولی برای روغن ترمز هیدرولیک عرضه می‌شود.
  2. مناسب برای خودروهای کلاسیک و جمع‌آوری شده است.
• روغن ترمز دات 5.1 (DOT 5.1): روغن ترمز دات 5.1 نیز اغلب بر پایه گلیکول است.
  1. این نوع روغن ترمز دارای مقاومت به دمای بالا بوده و مناسب برای خودروهایی با سیستم‌های ترمز پیشرفته است.
  2. روغن ترمز دات 5 به عنوان سیلیکونی شناخته می‌شود و با DOT 5.1 تفاوت دارد.

روغن ترمز مناسب برای خودرو شما در دفترچه راهنمای آن ذکر شده است. اگر نمی توانید دفترچه راهنمای خودرو خود را پیدا کنید، می توانید با یک مکانیک خودرو مشورت نمایید. همچنین می توانید مقاله از کجا بفهمیم روغن ترمز خودرو ما زرد است یا آبی؟ را مطالعه بفرمایید.

نکات مهم در مورد نام‌گذاری روغن ترمز

• روغن ترمز DOT 3 و DOT 4 معمولاً به رنگ زرد یا سبز هستند.
• روغن ترمز DOT 5 معمولاً به رنگ قرمز است.
• روغن ترمز DOT 5.1 معمولاً به رنگ آبی است.

روغن ترمز بر اساس نقطه جوش به انواع مختلف تقسیم می‌شود:

DOT 3 : نقطه جوش 205 درجه سانتیگراد
DOT 4 : : نقطه جوش 230 درجه سانتیگراد
DOT 5 : نقطه جوش 260 درجه سانتیگراد
DOT 5.1 : نقطه جوش 260 درجه سانتیگراد

زمان تعویض روغن ترمز خودرو

زمان تعویض روغن ترمز خودرو به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:

• نوع روغن ترمز: روغن ترمز DOT 3 و DOT 4 باید هر دو سال یک بار یا هر 40 هزار کیلومتر تعویض شوند. روغن ترمز DOT 5.1 باید هر چهار سال یک بار یا هر 80 هزار کیلومتر تعویض شود.

• شرایط رانندگی: اگر در مناطقی با آب و هوای مرطوب یا گرم زندگی می‌کنید، باید روغن ترمز خود را زودتر از موعد تعویض کنید.

• میزان استفاده از خودرو : اگر از خودروی خود به طور مکرر استفاده می‌کنید، باید روغن ترمز خود را زودتر از موعد تعویض کنید.

روغن ترمز خودرو را هر دو سال یک بار یا هر 40 هزار کیلومتر تعویض کنید. روغن ترمز باید به طور منظم تعویض شود چراکه روغن ترمز قدیمی می‌تواند خاصیت خود را از دست بدهد و باعث کاهش عملکرد سیستم ترمز شود. با این حال، بهتر است که دفترچه راهنمای خودرو خود را برای اطلاعات دقیقتر در مورد زمان تعویض روغن ترمز بررسی کنید.

علائمی که نشان می‌دهد زمان تعویض روغن ترمز خودرو فرا رسیده است

علاوه بر زمان‌های توصیه شده، ممکن است علائمی وجود داشته باشد که نشان ‌دهد زمان تعویض روغن ترمز خودرو فرا رسیده است. این علائم عبارتند از:

1. ترمزهای ضعیف یا نامنظم
2. وجود هوا در سیستم ترمز
3. وجود بوی سوختگی از سیستم ترمز
4. وجود رنگ یا بوی غیر طبیعی در روغن ترمز

اگر هر یک از این علائم را مشاهده کردید، باید روغن ترمز خودرو خود را بررسی نمایید. اگر روغن ترمز شما تیره، کدر یا دارای بوی غیر طبیعی است، باید آن را تعویض کنید.

از تأخیر در تعویض روغن ترمز پرهیز کنید، زیرا روغن ترمز تاثیر مستقیم بر عملکرد سیستم ترمز خودرو دارد و ایمنی رانندگی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. همچنین، برای تعویض روغن ترمز از روغن ترمز مناسب و با کیفیت استفاده کنید و بهتر است با دستگاه تعویض روغن ترمز خودرو عملیات تعویض انجام گردد.

روغن ترمز خودرو خوب چه ویژگی‌هایی دارد؟

روغن ترمز خودرو باید برخی از ویژگی‌های مهم را داشته باشد تا به عملکرد بهتر و ایمنی سیستم ترمز کمک کند. ویژگی‌های مهمی که روغن ترمز خوب باید داشته باشد، عبارتند از:

• غیر قابل تراکم: روغن ترمز باید غیر قابل تراکم باشد تا بتواند نیروی وارد شده را به طور موثر منتقل کند.
• مقاومت در برابر دمای بالا (نقطه جوش بالا): روغن ترمز باید نقطه جوش بالایی داشته باشد تا در دماهای بالا تبخیر نشود. مثلا هنگام ترمز زدن شدید، می بایست دمای بالای سیستم ترمز تحت فشار را تحمل کند.
• سازگاری با سیستم ترمز: روغن ترمز باید با سیستم ترمز خودرو شما سازگار باشد تا از خرابی و سایش زودرس آنها جلوگیری کند.
• قابلیت ضد خوردگی: روغن ترمز باید از خوردگی اجزای سیستم ترمز جلوگیری کند.
• عدم جذب رطوبت: روغن ترمز باید قابلیت عدم جذب رطوبت از محیط را داشته باشد. رطوبت در روغن ترمز می‌تواند باعث کاهش عملکرد ترمز و تشکیل رسوبات آبی در سیستم ترمز شود.

ویژگی‌های خاص روغن ترمز

علاوه بر ویژگی‌های عمومی ذکر شده در بالا، روغن ترمز ممکن است دارای ویژگی‌های خاص دیگری نیز باشد که عملکرد سیستم ترمز را بهبود می‌بخشد. این ویژگی‌ها عبارتند از:

• ضد کف کردن (عدم حباب‌زنی): روغن ترمز باید ضد کف باشد تا از ایجاد حباب در سیستم ترمز جلوگیری کند.
• ضد زنگ زدگی: روغن ترمز باید قابلیت ضد زنگ زدگی داشته باشد تا از زنگ زدگی اجزای سیستم ترمز جلوگیری کند.
• ضد خوردگی لنت ترمز: روغن ترمز باید از خوردگی لنت ترمز جلوگیری کند.
• مطابقت با استانداردها: روغن ترمز باید با استانداردهای ملی و بین‌المللی مرتبط (مانند استانداردDOT ) مطابقت داشته باشد.

روغن ترمز یکی از مهمترین عناصر سیستم ترمز خودرو است و استفاده از یک روغن ترمز با ویژگی‌های مناسب، اهمیت بسیاری در حفظ ایمنی و عملکرد صحیح سیستم ترمز دارد.

چطور سطح روغن ترمز را بررسی کنیم؟

برای بررسی سطح روغن ترمز خودرو، باید مخزن روغن ترمز را پیدا کنید. این مخزن معمولاً در زیر کاپوت خودرو و در نزدیکی پمپ ترمز قرار دارد.
برای بررسی سطح روغن ترمز، باید درپوش مخزن را باز کنید. سطح روغن ترمز باید بالای خط MIN روی مخزن باشد. اگر سطح روغن ترمز پایین‌تر از خط MIN بود، باید روغن ترمز اضافه نمایید.

نکات ایمنی در هنگام کار با روغن ترمز

روغن ترمز یک ماده شیمیایی سمی است و می‌تواند باعث سوختگی پوست و چشم شود. هنگام کار با روغن ترمز، حتماً از دستکش و عینک ایمنی استفاده کنید. همچنین، از ریختن روغن ترمز بر روی زمین یا فرش خودداری کنید. اگر روغن ترمز روی زمین یا فرش شما ریخت، بلافاصله آن را با آب و صابون بشویید.